Osiągnięcia cywilizacji starożytnego wschodu
Wprawdzie za kolebkę rodzaju ludzkiego uznana jest obecnie Afryka, jednak na terenie Azji istoty z rodzaju czlowiekowatych pojawiły się bardzo wcześnie. W plejstocenie mieszkańcy północno-wschodniej Azji przeprawili się do Ameryki. Później w dolinach wielkich rzek azjatyckich narodziły się najstarsze cywilizacje świata starożytnego i powstały pierwsze pąństwa. Niektóre z nich prowadziły rozległe podboje. Jednocześnie rozwijał się handel, a także dokonywanowielkich odkryć geograficznych, jeszcze przed penetracją Azji przez Europejczyków, tej dziedzinie przodowali Chińczycy. Starożytny wschód to przede wszystkim Chiny i Mongolia, rozciąga się na obszarze trochę mniejszym niż Europa. Kraj jest górzysty, lecz liczne rzeki zawsze ułatwiały komunikację i przyczyniały się do rozwoju gospodarczego. Doskonale porty morskie rozwinęły żeglugę i umożliwiły rozszerzenie kontaktów z dalekimi krajami, przede wszystkim z Mezopotamią i Indiami, skąd przyszły do Chin niektóre formy architektoniczne np. pagody. Bogactwo soli, miedzi i cyny sprawiły ze Chiny od poczatku swej historii były krajem zasobnym. Złoża glinki kaolitowej umożliwiły wynalazek porcelany, sławnej na całym świecie. Wbrew rozpowszechnionemu mniemaniu o niezależności kultury chińskiej od reszty świata, tak nie było. W ciągu swej długiej historii Chiny utrzymywały kontakt morski i lądowy z Azją środkową , Indiami, Mezopotamią, skąd przenikały do Chin formy kultury i sztuki. I na odwrót, może nawet większym stopniu, z Chin szły dalej świat odkrycia i szerzył się wpływ kultury Chińskiej. Artyści chińscy tworzyli piękne dzieła w porcelanie, złocie, jadelicie, lace, drzewie, kamieniach. Te dzieła sztuki rozsławiły Chiny na całym świecie. Często słyszy się zdanie, że człowiek Zachodu nie jest w stanie zrozumieć sztuki wschodu, bo dzieli go język i kultura. Tak nie jest. Sztuka chińska nawet w swych najsubtelniejszych dziełach podlega tym samym prawą, jasnym i zrozumiałym, jeśli oprzeć się na formie, nie na mistyce, legendach, ikonografii, języku. Rozwój sztuki chińskiej poznajemy dzięki zwyczajowi wyposażenia grobów podobnie jak w Egipcie w najróżniejsze przedmioty oraz figury ludzi i zwierząt Historycy skłonni są przypuszczać , że znajomość ceramiki i metali rozwinęła się w Chinach i na Dalekim Wschodzie samoistnie, podobnie jak w Mezopotamii, Anatolii, Egipcje i w tym samym czasie tj. drugim tysiącleciu n.e. W 1 tysiącleciu p.n.e powstaje słynny mur chiński, rozciągający się na północ kraju ,od Korei na zachód , skąd wiecznie uderzały fale najeźdźców. Nie powstał od razu ani według jednego planu rozpoczął go cesarz SZY HUANG w246-210 p.n.e. Chińska cywilizacja jest jedną w historii ludzkości ,która wykazuje ciągłość rozwoju od starożytności do czasów współczesnych. W pierwszym tysiącleciu naszej ery wynaleziono tu znane nam dobrze: papier, sejsmograf, ruchomą czcionkę, proch strzelniczy oraz igłę magnetyczną. Innym osobliwym dziełem architektonicznym są świątynie Chińskie czy Japońskie wzorce zaczerpnięte z Indii a tu udoskonalone- pagoda bo o niej mowa to wysoka wierza, podzielona silnie wystającymi dachami na wiele pięter, brzegi dachów wygięte bywają do góry. W pierwszym tysiącleciu naszej ery rozwija się- malarstwo na jedwabiu było to możliwe po tym jak na Dalekim Wschodzie z oprzędu poczwarki jedwabnika morwowego zaczęto tkać delikatną tkaninę. Obrazy zwijano w zwoje, podobnie jak antyczne księgi. W czasach Sung w X i XI wieku w Chinach rozpowszechnił się papier i tusz co miało wpływ ma malarstwo krajobrazów i pisanie. Pisanie w Chinach wyprzedza malarstwo im bardziej kaligrafia została opanowana, tym więcej uwagi poświęca się narzędziom. Kolejne lata do okres konfliktów co spowodawało destabilizację tego regionu i podporządkowanie innym mocarstwom.
Andrzelika Hołubowska. |